Rocznica wydarzeń z 20 października

Śrem, Książ Wielkopolski, Kórnik, Mosina, Kostrzyn i Środa Wielkopolska były miejscami pierwszych masowych egzekucji w październiku 1939 roku. W ramach operacji Tunnenberg zginęło 275 Polaków. W niedzielę obchody 76. rocznicy odbyły się w Książu Wielkopolskim, gdzie hitlerowcy zamordowali 17 mieszkańców Ziemi Dolskiej i Ksiąskiej. We wtorek pamięć zamordowanych uczczono również w Śremie. 20 października 1939 roku na śremskim rynku zginęło 19 mieszkańców miasta. Kilka dni później na starej strzelnicy w Zbrudzewie, zamordowanych zostało kolejnych 12 osób.

Był piątek, 20 października 1939 roku. Rano pod silną eskortą przeprowadzono aresztowanych śremian z więzienia do ratusza gdzie miał odbyć się sąd. W piwnicach ratusza dla osadzonych przygotowano prowizoryczny areszt. Niemieckie odziały otoczyły rynek, a lufy karabinów maszynowych skierowały w stronę widowni - mężczyzn, którzy pod przymusem zostali wezwani na rynek. Na rozprawę do Śremu przybyło autokarem lotne komando, które stanowili sędziowie oraz trzydziestoosobowy pluton egzekucyjny. Wcześniej oddział rozstrzelał obywateli polskich w Środzie Wielkopolskiej i Kórniku.

W październiku 1939 roku, na śremskim rynku zginęli: Józef Adamski (stolarz, lat 52), Jan Berełkowski (kupiec, lat 56), Stanisław Corek (nauczyciel, lat 40), Hieronim Dąbrowski (adwokat, lat 47), Marian Ernest (kupiec, lat 31), Zygmunt Grąbaczewski (ziemianin z Gaju, lat 44), Sylwester Janusz (notariusz, lat 54), Edward Kaczmarek (technik budowlany, lat 31), Ignacy Król (rolnik z Ostrowa, lat 43), Leon Laudowicz (dyrektor majątku Nochowo, lat 58), Franciszek Malinowski (właściciel fabryki lat 54), Seweryn Matuszewski (lekarz, lat 60), Leon Meller (inspektor samorządowy, lat 33), Antoni Muślewski (właściciel młyna, lat 53), Władysław Nowak, wójt gminy Śrem, lat 46), Wojciech Pawłowski (rolnik z Olszy, lat 70), ks. Antoni Rzadki (kapłan, lat 42), Walenty Scheller (urzędnik, lat 42), Witold Staniewski (sędzia, lat 38).